ابن‌سینا به غیر از پزشکی علم بقیه علوم رو داشت و همچنین فارابی.

اما دیگر اینطوری نیست، تمام علوم از هم تفکیک شده، هر روز شاخه‌ای از علم جدا می‌شود و خودش می‌شود، یک رشته تخصصی.

به همین میزان روابط، عواطف، نگرش‌ و نوع زیستن، هم اگر جزء علوم نشده، اما جزء سطح آگاهی جامعه و فرد به حساب می‌آید.

خودشناسی روی احساسات و عواطف خود، جزء سطح آگاهی هر فردی هست.

زمانی که سطح آگاهی هر فردی بالا می‌رود باعث می‌شود، شناخت روی رفتار و کلام خود پیدا کند.

شناخت روی خود، باعث جلوگیری از رزائل اخلاقی فردی و میان فردی و اجتماعی می‌شود.

شناخت از خود باعث خودآگاهی می‌شود.
خودآگاهی، از اتوماتیک رفتار کردن جلوگیری می‌کند.

● خودآگاهی

خودآگاهی دیدن، را بوجود می‌آورد.
دیدن خود، دیدن درونیات، دیدن جنگ‌های درونی.

● دیدن

دیدن باعث رفتار آگاهانه و کلام آگاهانه و احساس آگاهانه است.
دیدن باعث می‌شود، با بشکن هر کس نشکنی.
دیدن باعث می‌شود، جدل بیهوده نکنی.
دیدن باعث می‌شود، بر اساس منیت‌های درونی تصمیم نگیری.

من در بحث خودشناسی و کار کردن روی خود، یوگای 8 مرحله پاتنجلی رو پیشنهاد می‌دهم.

حضرت علی﹙ع﹚می‌فرماید

« کسی که موفق به خودشناسی شود، به بزرگترین پیروزی دست یافته است.»